Ticari Elektronik İletiler ve İleti Yönetim Sistemi’ne Kayıt Süreci
Mal ve hizmetlerin tanıtımı ve pazarlama faaliyetleri, son yıllarda gelişen teknolojilerin etkisiyle fazlasıyla elektronik mecralara kaymış durumda. Ticari faaliyetlerini tanıtmak isteyen birçok gerçek ve tüzel kişi sms, e-posta, telefon, gibi yollara başvurarak işletmesinin bilinirlik ve karlılığını artırmayı hedeflemekte. Bu bağlamda ticari iletişim amacıyla yapılan ve görüntü, veri ve ses içerikli elektronik iletiler ticari elektronik ileti olarak kabul edilmektedir.
6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (“ETK”) kapsamında ticari elektronik ileti göndermek yasak olmadığı gibi hizmet sağlayıcılar tarafından alıcılara iletilerin hukuka uygun şekilde iletilebilmesi için kural olarak önceden alıcıların onaylarının alınması gerekmektedir.
ETK’ya dayanarak çıkarılan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) uyarınca ise her ticari elektronik ileti onay gerektirmeyebilir. Onay gerekmeyen haller sınırlı sayıda sayılmış olup aşağıdaki gibidir:
- Temin edilmiş olan mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakım amaçlı iletişim bilgisi paylaşılmasıyla iletişim bilgisine yapılan iletiler;
- Devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletiler ile hizmet sağlayıcıya ilgili mevzuatla getirilen bilgi verme yükümlülüğüne yönelik iletiler;
- Ticari iletileri reddetme hakkını kullanmayan tacir veya esnaf olan alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderilen ticari elektronik iletiler; ve
- Sermaye piyasasına ilişkin mevzuat uyarınca aracılık faaliyetinde bulunan şirketlerce müşterilerine bilgilendirme amaçlı gönderilen ticari elektronik iletiler.
4 Ocak 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Yönetmelik’te değişiklikler yapan yeni düzenlemeler vasıtasıyla Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi (“İYS”) kurulmuştur. İYS sayesinde ticari elektronik iletilere ilişkin onay, ret ve şikayet süreçlerinin yönetilmesine ve takibine imkan tanınmıştır.
Bu doğrultuda ticari elektronik ileti göndermek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin almış oldukları onaylara istinaden İYS’ye kaydolması öngörülmüştür. Söz konusu son kayıt tarihi birkaç kez ertelenmiş olmakla beraber 30 Kasım 2020 tarihinde yapılan son ertelemeyle beraber hizmet sağlayıcıların onay sayılarına göre farklılık gösteren güncel son kayıt tarihleri aşağıdaki gibidir:
- 150 bin adedin üstünde ticari elektronik ileti onayı olan hizmet sağlayıcılar için onay yükleme son tarihi 31 Aralık 2020 tarihine, bu onayların vatandaş tarafından kontrol edilme son tarihi ise 15 Şubat 2021 tarihine; ve
- 150 bin adet ve altında ticari elektronik ileti onayı olan hizmet sağlayıcılar için onay yükleme son tarihi 31 Mayıs 2021 tarihine, bu onayların vatandaş tarafından kontrol edilme son tarihi ise 15 Temmuz 2021 tarihine ertelenmiştir.
Elektronik ticaret faaliyetinde bulunan hizmet sağlayıcılar böylece birtakım yükümlülüklere uygun davranmak durumundadır. Buna göre hizmet sağlayıcılar, istisnai durumlar saklı kalmak kaydıyla onay esasına göre ticari ileti süreçlerini yönetmeli ve bu verileri İYS’ye usulüne uygun olarak ve kanuni süreleri dikkate alarak yüklemelidir. ETK ve Yönetmelik çerçevesinde öngörülmüş yükümlüklerini yerine getirmeyen hizmet sağlayıcılara ETK m. 12 kapsamında farklı tutarlarda idari para cezaları öngörülmüştür.